Tarihten alınması gereken en önemli ders, insanların tarihten pek fazla ders almadıklarıdır.

Tarihin, eskimiş yeninde daima birkaç tane numarası bulunur. Ne de olsa uzun süredir buralardadır.

Tarihimizin en acı yanlarından biri, kendini ne kadar tekrar ettiğidir.

Tarihten öğrenebileceğimiz tek şey, insanların asla tarihten hiçbir şey öğrenemeyeceğidir.

Hayattan ders alsaydık tarih tekerrürden ibaret olmazdı ama ne yazık ki biz hafıza kaybı yaşayan bir toplumuz.

Tarih yinelenmez, yenilenir...

Tarih, gelecek için kavga verip, yitmiş bile olsa, insanlık için vuruşanları hiç unutmaz.

Din, insanlığı harap etmede öteki her şeyden çok daha fazlasını yapmıştır.

Tarihten öğrendiğimiz en önemli ders, insanların tarihten hiçbir şey öğrenmediği gerçeğidir.

Tanrı, kral ve toprak uğruna açılan savaşların haddi hesabı yoktu.

Dünya bizi kurtarma ve iyilik yapma aşkıyla dolu insanlar tarafından hep kana bulandı. Tarihteki bütün savaşları içi iyilikle dolup taşan, kendini bir dava uğruna feda ettiğini düşünen kurtarıcılar çıkardı.

Sevgi insanoğlunun tek yakıtı bence ve satın alınabilecek bir şey de değil. Bu ancak kendi içinde çoğaltabileceğin, hatta öğrenebileceğin bir şey.

Ahlak dinden önce geldi.

Roma ve Antik Yunan yalnızca birer semboldür. Bütün tarihleri şu büyük gerçeğin teyididir: Bir halkta siyasi iktidar arzusu ne kadar az ise kültürel yaşam biçimleri o kadar zengindir; siyasi iktidar ve bu iktidar için yapılan mücadeleler ne kadar güçlü ise, kişisel ve toplumsal kültürün düzeyi ve doğal yaratıcı, her türlü derin duyarlılık kısaca insana has olan her şey o kadar zayıftır.

Çağlar boyunca, güçlü zayıfı ezdi; kurnaz ve kalpsiz, aptal ve masum olanları tuzağa düşürdü ve köleleştirdi, ve insanlık tarihinde, hiçbir yerde, hiçbir tanrı ezilenlerin yardımına koşmadı.

Tarih bir hata birikimidir.

İnsanlık hayatının dinle başladığı ve başlangıçta din var olduğu, mukaddes kitaplar kadar felsefe ve ilmin de bize öğrettiği bir hakikattir. Geçmişte olduğu gibi, bugün de, ilimsiz, sanatsız, felsefesiz insan cemiyetleri vardır, fakat hiçbir zaman dinsiz bir cemiyet mevcut olmamıştır.

Tarihi birleştiren, acıdır.

Vahşetten insanca bir hayata giden bir evrensel tarih yoktur, ama sapandan megaton bombaya ulaşan bir tarihin olduğu söylenebilir.

İnsanoğlu önüne çıkan sorunlara çözüm arar.