Felsefe

Benim için, laik bakış açısı edilgen olarak edinilmiş bir miras olmadı ancak bunun yerine yavaş ve uzun süren bir değişimin zor ulaşılan bir sonucu oldu. Bazı ahlâksal değerlerimin erken gelişme dönemimde aldığım dinsel eğitime dayanıp dayanmadığını hâlâ merak ederim.

Hiçbir şey değişmiyor cisimlerin konumundan başka.

Aydınlanmış entelektüel ahlakın vazgeçilemez koşulu, tüm inançları, hatta bilimin mutlak gerçek dediklerini de eleştiriye tabi tutmaktan geçer.

Eğer nasıl yaşadığını biliyorsanız bir hayvanın her türlü davranışının bir insanınkine oranla çok daha "öngörülebilir" olduğu doğrudur. Ama belki de arada yalnızca bir derece farkı bulunuyor.

Neyse ki akış, dünyada kodlanabilen tek şeydir de. Unutmayalım ki, fikirler akışlardır: Herakleitos “aynı nehre bir kez daha giremeyiz” demesinin ardından ekliyordu: “Üstümüze başka başka sular geldikçe, hem biziz, hem değiliz.” Sorunun bir zaman sorunu olmasından çok, bir akış sorunu olduğu besbellidir. Yine unutmayalım ki, arzular akışlardır; davranışlar akışlardır; zaman ve olaylar akıp geçerler.

Bir duygu her zaman, varoluş gücümüzde bir artış ya da azalıştır ve bundan başka da bir şey değildir.

Dostum başka bir "kendim"dir ve onun erdemini gözlemlerken kendiminkini görür ve tanırım.

Sorunun bir zaman sorunu olmasından çok, bir akış sorunu olduğu besbellidir.

Her şeyin mübah olduğu bir dünya, Tanrıyı öldürmüş olmak zorundadır.

Arzular akışlardır; davranışlar akışlardır; zaman ve olaylar akıp geçerler.

Tutkularla gerçekleştirilebilen her şey akılla da gerçekleştirilebilinir.

Düşünce, tamamen, zihni oluşturan bir insan eylemidiir.

Biz yalnızca insanların düşündüğü fikrine alışmışız.

Her şeyi anlamak zorunda değilsiniz.

Son kertede gördük ki, dünya değiştirilmiyor. Aksine yıkılıyor…

Arpa eken hiçbir zaman buğday biçemez. Ve nefret eken de hiçbir zaman sevgi biçemez.

Cehennem, insanın kendi ciğeri

...laik ve özgür düşünen insan... 'din kutsallıkları'nın çerçevesine sokulamaz. Bunu yapma yolundaki 'din terörü' karşısında korkmadan, yılmadan yeterince savaşım verilmelidir artık.

Küfür de, 'tehdit' de yüreksizliğin, tükenmişliğin ürünüdür. Ve boşunadır. 'Tabu'lar üzerine gidiş sürecek, şimdiye dek 'yalan'larla örtülegelmiş, karanlıklarda -güçlülerin yararına- saklanagelmiş ne denli 'mesail-i müstetire (gizli-saklı din konuları) varsa, bir bir ortaya dökülüp sergilenecektir. Buna kimsenin kuşkusu olmasın. Daha güzel bir dünyanın, ışıklı dünyanın, özgürlüklerin, insan aklı ve bilimin tüm boyutlarıyla geçerli olduğu bir dünyanın kurulması için bu tür çabalar, su kadar, hava kadar gereklidir. Ve şu da unutulmamalı ki, bunun, korkulagelen, ürkülegelen 'izm'lerle de hiçbir ilgisi yoktur.

İdealler değişimle hayatta kalır. Meydan okuma karşısında atalet nedeniyle ölürler.

Pozitif kişinin dünyasında, çırpılıp yağda pişirilmiş yumurtanın etkileyici yanı, ne tarafa çevrilirse çevrilsin sarı rengin baki kalmasıdır. Varoluşçunun dünyasında çırpılıp tavada pişirilmiş yumurtanın ümitsiz yanı, ne tarafa çevrilirse çevrilsin çırpılmış olmasıdır.

İnsan, varoluşu bir ödüller ve cezalar sistemi gibi görecek kadar yüzeysel olsa bile, zaferlerimizin karşılığını da yenilgilerimizin karşılığı gibi pahalıya ödediğimizi er geç anlar.

Eğer insanlar korku ve ölümden kurtulmak için illaki cennet değneğini kullanacak denli zayıfsa belki de ihtiyaçları olan, korku ve ölümdür.

Hayatta mutluluktan güzel tek bir şey vardır, o da özgürlüktür. Özgür olmak mutlu olmaktan daha önemlidir.