Ivan Illich

Dilin bizimle konuştuğu, bilginin bizim hakkımızda düşündüğü ve Hukukun bize göre hareket ettiği bu dünyada yaşıyoruz. Dil, mesajların alınmasına ve alınmasına indirgenir; bilgi birikimi hakkında düşünmek; düzenleme planlama hakkı.

Herkesin açık olarak kabul ettiği bağımlılık, bilim, teknoloji ve siyasetin ürettiği yüksek nitelikli bilgiye doğru, tanığın gerçekliğine olan geleneksel güveni aşındırır ve erkeklerin kesinliklerini nasıl değiştirebileceklerini boşaltır.

Yürüyen ve şifalı otlar alan adam, otoyolda yüz altmış koşan ve antibiyotik alan adam değildir; ama her ikisi de her şeyi kendi başlarına yapamazlar ve doğal ve kültürel çevrelerinin onlara ne sağladığına bağlıdır.

İnsanların, sınırsız üreme, sınırsız tüketim ve kullanımdan kaçınmayı öğrenmeleri gerekiyor. İnsanları, gönüllü yoksulluk için eğitmek ya da yönlendirme yoluyla onlara özdenetim kazandırmak olanaksızdır.

Yoğun endüstrileşmiş bir toplumda insanlar herhangi bir şeyi yapmaya değil de almaya koşullanmışlardır. Kendi yaratacaklarına değil satın alabileceklerine değer vermek üzere eğitilmişlerdir.

Okul hem toplum mitinin kaynağı, hem bu mitin tezatlarının kurumsallaştırılması ve hem de mit ile gerçeklik arasında uyumsuzluğu tekrar üretecek ve gizleyecek olan ritüel mekanıdır.

Bilimsel ilerleme sayesinde, sanayi sonrası bir toplumu, bir kişinin yaratıcılığını kullanmanın asla başkalarına zorunlu bir iş, bilgi veya tüketim türü dayamayacağı şekilde inşa edebiliriz.

Tüketici kullanıcısı, dikkatli bir şekilde paketlenmiş garantili bilgi dozuna ihtiyaç duyar. Komşunun aynı gazetesini okuma, sahibinin aynı televizyon yayınını izleme kesinliğine güvenin.

Öğretmen sahip olduğu kişiliğini yargı, ideoloji ve doktor işlevleriyle birleştirdiğinde, toplumun temel yapısı, yaşam için hazırlanması gereken süreçle amacından saptırılmaktadır.

İnsan kelimeye karşı dikkatli olmaya başlar, varsayılan bilgiye dayanır. Oylama tartışmanın, seçim sandığının ve sehpanın yerini alıyor. Vatandaş ekranın önünde oturuyor ve sessiz.

Mevcut dünya ikiye ayrılmıştır : yeterince sahip olmayanlar ve çok fazla olanlar; arabaları sokaktan sürenler ve araba sürenler. Yoksullar sinirli ve zenginler daima tatminsiz.

Özgül bir çarenin taşıdığı özgül tehlikelerle yaşam boyu içli dışlı olmak, bunalım anında onu kabullenmeye ya da reddetmeye hazırlıklı olmanın en iyi yoludur.

Orta Çağ'da Kilise'nin dışında kurtuluş yoktu ve ilahiyatçılar Tanrı'nın gözle görülür erdemli veya aziz olan putperestlerle ne yaptığını açıklamakta zorlandılar.

Sözüne efendisininkiyle aynı ağırlığı verecek koşulların eşitliğini sürdürmek yerine, amirinin aynı bilgi dokunuşuna erişime sahip olmaktan memnundur.

İnsanlar, sınırlar içinde yaşamayı öğrenmelidir. Bu, öğretilemez. Hayatta kalmak, insanların neleri yapamayacaklarını çabucak öğrenmelerine bağlıdır.

Tümüyle daha yüksek verim ve azalan maliyetler yanılsamasıyla yapılanmış bir dünyada, mutluluk yaratan özveriyi öğretmek olanaksızdır.

Bugün okul tekelinin, yani önyargıyı yasal olarak ayrımcılıkla ilişkilendiren bir sistemin anayasal olarak reddedilmesine ihtiyacımız var.

Öğrenmeyi, iyileşmeyi ve kendi yolunu bulmayı değil de, öğretilmeyi, götürülmeyi, tedavi edilmeyi ya da yol gösterilmeyi isterler.

Okul, öğrenmenin öğretme eylemiyle beliren, doğruluğu önkabul görmüş bir önerme üstüne yapılandırılmış bir kurumdur.

Bireysel özgürlüğü garanti altına alma, bir öğretmenin öğrencileriyle meşguliyetinde tamamıyla göz ardı edilmektedir.

Yasalar kimseye araba kullanması için herhangi bir yaptırım uygulamıyor ama herkesin okula gitmesini şart koşuyor.

Ağaçları yaşken eğip bükmek sevgili öğretmenlerin içtenlikle yerine getirdikleri kutsal ve benzersiz bir vazifedir.

Okul sayısının artması, silahlanmanın artması kadar tehlikelidir ama bu tehlike gerektiği kadar ciddiye alınmıyor.

Okullar kapitalist toplumun üreme organlarıdır, çocuklar bu yerlerde, geleceğin tüketicileri olarak tasarlanırlar.