Her insan, yapmadığı tüm iyiliklerden suçludur.

İnsanlar sadece konuştuklarından değil, sustuklarından da sorumludurlar.

Rahat yaşamak uğruna gerçeği mezara mı götüreyim; halka gerçeği anlatmak uğruna ölümü mü göze alayım?

Önceden sorumluluk sahibi ve iyi bir insan olan denek, nasıl olur da deneyde bir başkasına kötü davranabilir? Yapar çünkü, içgüdüsel agresif davranışı kontrol eden vicdan, hiyerarşik bir sisteme girişle birlikte ortadan kaybolmuştur.

Sorumluluk duygusunun ortadan kalkması, otoriteye boyun eğmenin en önemli sonucudur.

Doğrudur veya yanlıştır, taraftar olunur veya olunmaz, bir bilim adamı olarak kabul ettiğim metot, görüş ve düşüncelerimden dolayı kime karşı sorumluyum? Yaşadığım çağa ve topluma karşı.

Bir kimse kendisine insan diyorsa, biricik sınırı vicdanıdır.

İnsan ilerde utanmamalı, yaptıklarından...

Dua ve tövbelerle geçirilecek bir hayat bile savaşın sorumluluğunu ve günahını temizlemeye yeterli değildir.

Buradayım çünkü önemsiyorum.

Şair, her şeyden önce yaşadığı toplumun sorunlarına, giderek tüm dünyaya karşı sorumludur.

Ölüm orucunu, yöntem olarak hiç benimsemedim, ölümün kutsanmasını ve teşvikini eleştirdim. Hep, “Yapmayın, ölmeyin çocuklar”, dedim. Ama ölüme yatanları anladım, iradelerine, inançlarına saygı duydum ve yaşamın korunmasının herkesten önce devletin sorumluluğunda olduğunu düşündüm. 12 yıl önceki açlık grevleri karşısında toplumun suskunluğu, hepimizin suskunluğu vicdanımı o kadar yaraladı ki, Erguvan Kapısı romanını bir çığlık gibi yazdım. Yazarken, o ruh hâlini, o süreci çok daha iyi anladım.

Hayatta öyle anlar vardır ki sessiz kalmak hata, konuşmaksa zorunluluk olur. Bir vatandaşlık görevi, bir ahlaki mücadele, konuşmak için öyle bir şart oluşur ki ne yaparsak yapalım bundan kaçamayız.

Korkarım, bu kan gölü bir gün onu döktürenlerle birlikte susanları da boğar...

Mutluluk başkaları mutsuzken yalnızlıkla olmaz, toplulukla olur. Aç insanlar olduğunu bilirken, lokmalarım rahatlıkla boğazımdan geçmiyor; soğukta titreşenler varken, odamdaki sobamda ısınamıyorum. Bu İsa'ca bir duygu ve duygusallık değildir. Bu bilinçli, akılcı bir davranıştır. Yemeğimi rahat yemek istiyorum, rahat ısınmak, rahat uyumak istiyorum; bu benim hakkım değil mi? İşte ben bu hakkı istiyorum.

Kendi bahtsızlıklarına rağmen, bizlere böylesine iyi davranan bu insanları gördükçe, onların mutluluğu için kesinlikle daha sıkı çalışmamız gerektiğini düşünüyorum. Bu gerçeği kral da görmektedir. Kendi adıma konuşmam gerekirse, taç giydiğim günü (yüz yıl bile yaşasam da) hayatboyu unutmayacağım.

Vücudumuz, sadece bacaklar, kollar gibi uzuvlardan oluşsaydı, hayata tahammül etmek kolay olurdu. Ne yazık ki, içimizde vicdanı da barındırırız...

Hakimiyet tahakküm anlamına gelmez. Hayvanlarımız üzerinde sadece güçlü ve her yerde var olan zekamız nedeniyle egemenliği koruyoruz. Biz ahlaken üstün olduğumuz için değil. Kendilerini savunamayanları sömürmek için “haklı” olduğumuz için değil. Beynimizi merhamete ve zulümden uzaklaşmak, soğuk kayıtsızlıktan ziyade empatiyi hissetmek, vicdanımızda hayvanların acısını hissetmek için kullanalım.

Okumak ve yazmak; vicdani sorumluluğun yüklendiği, duyarlı insanların girişimidir.

Her gerçek insan, herhangi bir insanın yanağına vurulan tokadı kendi yanağında hissetmek zorundadır.