İnanç ve Felsefe

Beni ve kuruluşumu ayakta tutan şey, Allah'tan başka hiç bir güce dayanmamak oldu. “Duvara dayanma yıkılır, insana dayanma ölür“ atasözünü bunun için çok beğenirim.

Tanrı'nın nazarında ben ölümsüzüm, huzur içinde uyuyorum.

Yaşamın büyük organizatörün büyük organizasyonu olduğunu düşünüyorum ve bu dünyadan ibaret olmadığına inanıyorum.

Ateist ya da Tanrı karşıtı biri değilim ama benim inancım, ibadet etmek için bir yere gitmenize gerek olmadığı, bunu yapmak için bir eve gitmenize gerek olmadığı ve Tanrı'nın sizin ve bende bulunduğudur. Şeytan da öyle, cennet ve cehennem de bu dünyada yaşadığımız yer. Herkesin dua ettiği Tanrı bu kadar harika bir Tanrı olsaydı, insanların bu kadar korkunç acı çekmesine neden olmazdı.

Yanılgıdan bir kişi acı çekiyorsa, buna delilik denir. Yanılgıdan birçok insan acı çektiğinde ise buna din denir.

İnanç insanın aklıyla vardığı bir şey değil.

“Çok düşündüm... Bu sözlerim 40 yıllık bir düşünmenin ürünüdür. Ateist olmayı, Allah’sız olmayı çok istedim. O zaman başıma buyruk yaşayacak, kimseye hesap vermeyecektim. Ama olmadı. Çünkü evrendeki müthiş düzen beni inanmaya mahkûm etti.“Evet bir Allah var. Hem de erişilmez güce sahip bir Allah! Olmalı da... Yoksa adaletsiz insanlardan kim hesap soracak? (1973: 80-93)

Elbette Tanrı'ya ve Şeytan'a inanıyorum ama beyaz sakallı ve tırmıklı olduklarına değil.

İnsanların din uğruna şehit olmalarına şaşırırdım hep Tüylerim ürperirdi.

Yakin, kurtuluşun sığınağıdır.

Affetmek güzel şey. Af güzel olmasa Allah affetmez. O ki her şeyin sahibi, yerin göğün büyük kudreti, böyle bir iradeyi sunuyorsa bizim de ondan örnek almamız gerek. İnançsız insan yaşayamaz. İnanç olmazsa insan hiçbir şeyden zevk, tat alamaz.

Ben, Tanrı'nın her yüreğe özgürlük içinde yaşama arzusunu ektiğine inanıyorum.

1960’lı yıllarda, Macaristan ve Çekoslavakya’daki ayaklanmaların Sovyetler Birliği tarafından bastırılması sırasında, genç bir sosyalist olarak rahmetli Mehmet Ali Aybar’ın “güler yüzlü sosyalizm” tezini yürekten desteklemiştim. Bazı arkadaşlarım ise bunu “revizyonizm” olarak yerden yere vuruyorlardı. Şimdi de 60 yaşını geçmiş, fanatizmden yorulmuş bir Müslüman olarak “güler yüzlü İslam”ı arıyorum.