#şüphecilik

Bütün dinlerde ahmaklar var, çoğunda da düzenbazlar. Sırf deliliği vahiy sanan ve kendilerine peygamber adını takan adamlarca yazıldı diye kimsenin anlayamadığı gizemlere neden inanacakmışım?

Ben bir ahmaksam, en azından şüphe eden bir ahmağım ve bir insanı, kendi kendini kanıtlayan bir bilgeliğin kesinliği yüzünden kıskanacak değilim.

Bilmiyorum dinle ilgili hiçbir şey; en azından iyi anlamda.

Bir dindarın bir şüpheciye göre daha mutlu olmasının, sarhoş bir kişinin ayık bir kişiye göre daha mutlu olmasından farkı yoktur.

Deneyiniz, deneyiniz, denemeden hiçbir şeye inanmayınız.

Şüphecilik tek başına ucuz ve kısır bir eylemdir. Gerçeğe herkesten önce yaklaşan ve yine de kendi zihin yapısının dar sınırlarını apaçık görebilen kişideyse şüphecilik görkemli ve verimli hale gelir, keşiflerin değerini düşürmez, aksine ikiye katlar.

Küçük bir şüphe, toplam güvenirlikten daha iyidir.

Hayaletlere inanıp inanmadığımı bilmek ister misin? Tabii ki onlara inanmıyorum. Benim kadar çoğunu bilseydin, onlara da inanmazdın.

Biz hiçbir şey bilemeyiz. Doğru ancak gerçeğin derinliğinde bulunabilir.

Bana bazı şeylerin aklımızı aştığını söyleseler de, bu, saçmalıklara inanmama yol açmaz. Hiç şüphem yok ki aklımızı aşan şeyler var; ama aklımıza aykırı olan her şeyi ve ona zıt düşen ne varsa, cesurca reddediyorum.

Bunca cehalet ve karanlık içinde insan anlayışına tek kalan kuşkucu veya en azından temkinli davranmak ve olabilir görünmeyen hiçbir hipoteze az veya çok teslim olmamaktır.

Bilimde nihai gerçeklerin olmadığını da unutmamalıyız.

Şüpheci gerçek bir bilim insanıdır: Yalnızca kendisinden ve yorumlarından şüphe duyar, ancak bilime inanır.

İnsanlara gerçeği söyleseniz bile gözleriyle görmeden asla size inanmazlar.

İnsan kulağına değil gözüne inanmalı.

Olağanüstü iddialar, olağanüstü kanıt gerektirir.

İnanmak istemiyorum, bilmek istiyorum.

Eğer sadece kuşkucu olursanız o zaman hiçbir yeni düşünce size ulaşamaz. Yeni hiçbir şeyi öğrenmezsiniz. Saçmalığın dünyaya hâkim olduğuna inanan huysuz bir ihtiyar haline gelirsiniz (Kuşkusuz sizi destekleyen çok veri vardır). Öte yandan, saflık noktasında açık olursanız ve içinizde bir nebze bile kuşkuculuk olmazsa o zaman yararlı düşünceleri yararsız olanlardan ayırt edemezsiniz. Eğer tüm düşünceler eşit derecede geçerli olsaydı o zaman kaybolurdunuz çünkü o zaman bana öyle geliyor ki hiçbir düşünce artık hiçbir geçerliliğe sâhip olmazdı.

(...) Eğer ki bize bazı şeylerin doğru olduğunu iddia edenlere otorite sahiplerinden şüphe duymamızı sağlayan şüpheci sorular sorma becerisinde değilsek, bu durumda önümüze gelen ilk şarlatan politikacı veya dindara kanmaya açık oluruz.

Bilim, sadece bir 'bilgi bütünü' olmaktan fazlasıdır; bir düşünme biçimidir. İnsanların hata yapabileceğini açıkça kabul eden bir şekilde evreni şüpheci olarak sorgulama yöntemidir.

Bilim, bilgi kütlesinden daha fazlası; bir düşünme tarzıdır. Evrenin kuşkuyla sorgulanma tarzıdır. Eğer şüpheci yaklaşmamak için otoriteye kuşkucu sorular soramıyorsak o zaman tam bir kaos içindeyiz.

Düşüncelerim için ölmeyi göze almam çünkü yanılıyor olabilirim.

Düşünce özgürlüğü lehindeki temel sav; bütün inançlarımızın kuşku götürür olmasıdır.

Zihnin olgunluğu her şeye anında inanmamaktan geçer. Yalan her yerde rastlanan bir şeydir. Bu yüzden de inanmak o kadar kolay olmamalı. Çabuk inananlar er ya da geç hataya düşer.